Twój organizm po przebytej operacji jest osłabiony i potrzebuje szczególnego
wsparcia. Możesz pomóc sobie w powrocie do pełni sił dbając o swój jadłospis,
ponieważ prawidłowe odżywienie jest
kluczowe nie tylko przed operacją, ale
również w procesie
rekonwalescencji.
Regularne spożywanie urozmaiconych posiłków dostarcza
Ci energii i składników odżywczych w
tym białka, witamin i składników
mineralnych dzięki czemu nie chudniesz i poprawia się lub przynajmniej nie pogarsza Twój stan odżywienia. Niedożywienie może
mieć wiele negatywnych konsekwencji
dla Twojego zdrowia.
Pożywienie dostarczy Ci składników, które są również konieczne w procesie gojenia ran m.in.
białka, w tym argininy, kwasów
tłuszczowych Omega 3, witamin i
składników mineralnych.
W większości przypadków nie jest
konieczna przerwa w doustnym przyjmowaniu
pokarmów po operacji. Ponadto, jak najwcześniejsze przywrócenie diety doustnej, najlepiej jeszcze
w dobie zabiegu, jest jednym z kluczowych elementów współczesnej opieki okołooperacyjnej. Dlaczego? Ponieważ
może zmniejszyć liczbę powikłań
infekcyjnych, przyspieszyć powrót
perystaltyki jelit i skrócić czas
hospitalizacji. Jeśli lekarz prowadzący nie zaleci inaczej już kilka godzin po operacji możesz przyjmować płyny. W niektórych ośrodkach jako pierwsze podaje się napoje
bogatobiałkowe. Jeżeli po spożyciu płynów nie pojawią się u Ciebie nudności czy wymioty, prawdopodobnie w ciągu kilku godzin otrzymasz lekki posiłek. Często jest to delikatny kleik.
Pamiętaj, że sposób żywienia po zabiegu
musi być dostosowany do możliwości Twojego
organizmu i rodzaju zabiegu operacyjnego,
dlatego wypicie pierwszego płynu, czy
spożycie jakiegokolwiek produktu zawsze
skonsultuj z lekarzem.
W okresie pooperacyjnym pacjentom zaleca się stosowanie bezcukrowych gum
do żucia. Dlaczego?
Ma to na celu stymulację perystaltyki jelit i zwiększenie stężenia różnych hormonów związanych z trawieniem.
W kolejnych dobach po zabiegu operacyjnym najprawdopodobniej zostanie zalecona Ci
dieta łatwo strawna. Jeśli zajdzie taka potrzeba, lekarz może
zalecić jej dodatkowe modyfikacje polegające na zmianie konsystencji ułatwiającej jej spożywanie, czy też dostosowaniu do konkretnego schorzenia, np. poprzez dalsze ograniczenie
tłuszczu, czy składników pobudzających wydzielanie soków żołądkowych.
Dieta łatwo strawna to najprostsza modyfikacja podstawowego żywienia zdrowego człowieka.
Często nazywana jest także dietą
lekkostrawną. Cechuje się tym, że bazuje na produktach spożywczych, które łatwo ulegają trawieniu,
a eliminuje te ciężkostrawne, dzięki czemu nie obciąża przewodu pokarmowego. Ponadto, przy sporządzaniu potraw i posiłków w diecie łatwo strawnej stosuje się takie techniki kulinarne,
które przyczyniają się do zwiększenia strawności dań. Poniżej znajdziesz
najważniejsze wskazówki dotyczące diety
łatwo strawnej:
Jedz mniej, ale częściej. Najlepiej każdego dnia
zaplanuj 5 niewielkich objętościowo
posiłków. Spożywaj je o tych samych porach, średnio co 3 godziny. Pierwszy posiłek zjedz w pierwszej godzinie po przebudzeniu, a ostatni na 2-3 godziny przed
snem.
Warzywa i
owoce to podstawa każdej diety, w
tym łatwo strawnej. Sprawdzą się w niej: marchew, pietruszka, seler, ziemniaki, buraki, jabłka, banany, morele, brzoskwinie, pomarańcze. Wybieraj dojrzałe owoce
oraz młode i delikatne warzywa. Zanim je zjesz, obierz ze skórki, a te zawierające drobne pestki przetrzyj przez sito. Na początek,
najlepsze dla Ciebie będą w formie
gotowanej, soków, koktajli, a także
zup typu krem.
Choć na co
dzień polecane są produkty zbożowe
pełnoziarniste, w diecie łatwo
strawnej konieczne jest ograniczenie
ich spożywania. Najbardziej odpowiednie dla Ciebie będzie jasne pieczywo, drobniejsze kasze jak manna, jaglana, drobna jęczmienna, kuskus, a także drobny makaron
i delikatne płatki naturalne jak błyskawiczne jaglane czy owsiane.
Jeśli nie jesteś uczulony na białko mleka krowiego,
włącz do swojego jadłospisu
jogurt naturalny, kefir, maślankę,
twaróg chudy i półtłusty. Możesz spożywać także mleko półtłuste, jeśli je tolerujesz.
Zrezygnuj natomiast ze spożywania serów topionych, żółtych i pleśniowych.
Obok produktów mlecznych włącz do swojego
jadłospisu inne źródła cennego
białka. Po pierwsze, chude mięso - może to być drób bez skóry, królik, cielęcina, polędwica wieprzowa lub chuda wołowina. Idealnie sprawdzą się też ryby, szczególnie
chude takie jak dorsz, mintaj, morszczuk czy miruna. Ryby i mięso gotujemy, dusimy lub pieczemy w pergaminie lub folii aluminiowej. Nie stosujemy smażenia.
Nie zapominaj o jajach, możesz
je jeść gotowane na miękko i w
postaci jajecznicy na
parze.
Zazwyczaj źle tolerowane są nasiona roślin strączkowych takie jak groch, fasola, bób, a także warzywa kapustne, czy cebulowe. Uważaj także na ogórki i paprykę. Nie jedz grzybów.
Możesz do
swoich posiłków po przygotowaniu
dodać masło lub olej roślinny taki
jak oliwa z oliwek lub olej
rzepakowy, czy lniany. Unikaj natomiast tłustych mięs, pasztetów mięsnych, śmietan, dań smażonych w tłuszczu, zwłaszcza panierowanych. Ciasta z kremami to również
nienajlepszy wybór.
Odpowiednie będą takie zioła i przyprawy jak: sok z cytryny, natka pietruszki, kminek, koperek, tymianek, majeranek, rozmaryn, lubczyk, bazylia, oregano, cynamon, wanilia. Staraj się rozsądnie
używać soli. Unikaj natomiast ostrych przypraw, musztardy, octu.
Pij regularnie wodę niegazowaną, a także słabą herbatę. Unikaj natomiast napojów gazowanych, mocnej kawy i kakao.
Bezwzględnie zrezygnuj ze
spożycia alkoholu.
Przez pierwsze dni stosowania diety łatwo strawnej powstrzymaj się od spożywania surowych warzyw i owoców. Najlepszymi
metodami przygotowania posiłków
będzie gotowanie, gotowanie na parze
lub pieczenie w folii. Nie zagęszczaj zup zasmażkami, czy tłustą śmietaną. Nie jedz posiłków ani zbyt gorących, ani zbyt zimnych. Jeśli chcesz dodać do posiłku
oliwę, olej, masło, zrób to po ich przygotowaniu – na talerzu, oczywiście w rozsądnych ilościach. Mimo ograniczeń
warto, aby posiłki były różnorodne i
kolorowe – takie smakują
zdecydowanie lepiej.
Każdy z nas ma indywidualną tolerancję produktów. Jeśli wiesz, że nie możesz jeść jakiegoś produktu lub źle się po nim czujesz, usuń go ze swojego jadłospisu. W
okresie rekonwalescencji możesz nie
mieć apetytu, dlatego, na ile to
możliwe, wybieraj dozwolone dania,
które lubisz.
Pobierz przydatną listę produktów dozwolonych i niedozwolonych w diecie łatwo strawnej!
W miarę jak Twój stan zdrowia będzie się poprawiał poszerzaj asortyment wykorzystywanych produktów. Im Twoje menu bardziej
różnorodne, tym większa szansa, że
dostarczysz sobie wszystkich składników
odżywczych, których potrzebujesz.
Jeśli mimo chęci nie jesteś w stanie spożywać tradycyjnych posiłków, nie masz apetytu lub jesz bardzo mało i obawiasz się, że możesz nie dostarczyć sobie odpowiedniej ilości energii czy
potrzebnych składników odżywczych,
rozważ z lekarzem prowadzącym możliwość
wprowadzenia do jadłospisu doustnych
preparatów odżywczych takich jak, np. Resource i Impact
Oral. Stosuj je zawsze pod kontrolą lekarza.
Aktualne wytyczne zalecają wczesne
uruchamianie pacjenta, najlepiej jeszcze w
dobie zabiegu operacyjnego. Jest to oczywiście sprawa zawsze bardzo indywidualna i ściśle zależna od rodzaju zabiegu operacyjnego. W większości przypadków jednak już
kilka godzin po operacji powinieneś mieć możliwość samodzielnego siedzenia na łóżku szpitalnym. Kolejnym etapem jest wstawanie i spacery wokół łóżka w asyście kogoś z personelu medycznego
bądź rodziny. Nie zniechęcaj się, jeśli na początku będzie to trudne. Z każdym dniem powinno być łatwiej. Przed wyjściem do domu,
zapytaj koniecznie lekarza, na ile
aktywny możesz być w kolejnych tygodniach i
miesiącach po operacji.
Jeśli nie istnieje możliwość, abyś otrzymywał klasyczne posiłki po zabiegu operacyjnym lub nie tolerujesz ich prawidłowo konieczne może
być wdrożenie żywienia wyłącznie z
wykorzystaniem doustnych preparatów
odżywczych zaleconych przez
lekarza, np. Resource lub Impact
Oral. Jeśli podanie ich nie jest możliwe drogą doustną, lekarz może zalecić zastosowanie specjalnych diet poprzez zgłębnik nosowo-żołądkowy. Tylko w razie braku możliwości
pokrycia Twojego zapotrzebowania energetycznego drogami wykorzystującymi przewód pokarmowy włącza się całkowite lub uzupełniające żywienie pozajelitowe, czyli podaje potrzebne składniki
odżywcze dożylnie. Pamiętaj - o doborze
odpowiedniej formy preparatu i sposobie jego
podaży zawsze decyduje lekarz
prowadzący.
